Chronologische tabel Volksopvoeding via het onderwijs in NL

Chronologische tabel Volksopvoeding via het onderwijs in Nederland (1780-1920)

1784

Oprichting Maatschappij tot Nut van het Algemeen

1796

De maatschappij tot Nut van het Algemeen stelt een adv ies op voor de invoering van nationaal onderwijs.

1801

Eerste schoolwet schrijft voor dat overal hetzelfde klassikale onderwijs moet worden gegeven. Een nationale inspectie zal toezien op het onderwijs.

1805

De agent voor nationale opvoeding Van der Palm laat der uitspraak en spelling van het Algemeen Beschaafd Nederlands vastleggen.

1806

Schoolwet van 1806 voorziet in geleidelijke invoering van het klassikale onderwijs in het hele land. Onderwijs moet opvoeden tot alle maatschappelijke en christelijke deugden en moet algemeen christelijk zijn.

1857

De schoolwet van 1857 legt de vrijheid van onderwijs vast. Ieder kan het onderwijs kiezen dat hij voor zijn kinderen wil, maar de overheid betaalt alleen voor openbaar onderwijs.

1863

Thorbecke brengt de wet op het middelbaar onderwijs tot stand. Hierdoor ontstaat de HBS waardoor kinderen uit de middenklasse een hogere opleiding kunnen volgen.

1872

Orthodoxe protestanten richtten het Anti-Schoolwet-Verbond op. Een massabeweging die zich keert tegen de bevoordeling van het openbaar onderwijs.

1878

Liberalen voeren een nieuwe schoolwet in. De kwaliteitseisen van het lager onderwijs gaan omhoog. Het openbaar onderwijs krijgt daarom meer geld, maar het bijzonder onderwijs krijgt nog altijd niets. Katholieken en orthodoxe protestanten halen 450 duizend handtekeningen op tegen de nieuwe schoolwet.

1889

De regering Mackay gaat voor het eerst het bijzonder onderwijs gedeeltelijk subsidiëren. Financiële gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs is nog onhaalbaar.

1901

De leerplichtwet wordt na een jarenlange strijd ingevoerd. Kinderen moeten vanaf 6 of 7 jaar oud zes jaar naar school.

1904

Ot en Sien wordt gepubliceerd (leesboekjes)

1908

Het leesplankje van Hoogeveen komt op de markt.

1917

Onderwijspacificatie: gelijkstelling openbaar – en bijzonder onderwijs.