Lucia de Berk deel 14

Persberichten 20 augustus 2004 t/m 15 maart 2006

Veroordeling Lucia de B. blijft gehandhaafd

Bron Volkskrant 15 maart 2006

De veroordeling van de Haagse verpleegster Lucia de B. blijft in stand. Haar schuld staat vast, maar haar strafzaak moet deels worden overgedaan omdat ze een verkeerde straf heeft gekregen. Dat heeft de Hoge Raad dinsdag 14 maart 2004 besloten

Volgens het hoogste rechtscollege heeft De B. ten onrechte levenslang en tbs gekregen; die combinatie zou onmogelijk zijn.

De zaak komt in de loop van het jaar opnieuw voor, bij het gerechtshof in Amsterdam. Daar zal nauwelijks worden gesproken over de zeven patiënten die Lucia heeft vermoord – die feiten worden bewezen geacht. Het gaat bij het hof alleen over de toerekeningsvatbaarheid van Lucia en de straf die ze moet krijgen. Ze zal waarschijnlijk alsnog worden veroordeeld tot levenslang, of tot twintig jaar cel en tbs.

De advocaat van De B., Stijn Franken, is ‘buitengewoon teleurgesteld’ over de uitspraak van de Hoge Raad. ‘Het was Lucia en mij erom te doen de veroordeling van tafel te krijgen. Dat is helaas niet gelukt.’ Hij blijft volhouden dat zijn cliënt ten onrechte in de gevangenis zit. ‘Er is geen bewijs.’

Het gerechtshof in Den Haag veroordeelde Lucia in 2004 tot levenslang en tbs om te voorkomen dat zij ooit zou terugkeren in de maatschapij. Een levenslange straf zou de maatschappij onvoldoende beschermen, omdat ze in theorie gratie kan krijgen. Lucia, zo stelde het hof, is een meedogenloze, geraffineerde moordenaar, die zo gevaarlijk is dat ze niet onbehandeld mag worden vrijgelaten.

De Hoge Raad vindt dat het hof juridische fouten heeft gemaakt. Het opleggen van tbs met dwangverpleging zou in tegenspraak zijn met levenslange opsluiting in de cel. Het einddoel van een tbs-behandeling is namelijk dat iemand terugkeert in de samenleving. Bovendien vinden de raadsheren het onbegrijpelijk dat het hof destijds stelde dat Lucia een gevaarlijke stoornis heeft, maar toch toerekeningsvatbaar is.

Twijfels in zaak Lucia de B. genegeerd

De bewijsvoering tegen Lucja de B. is correct geweest, zegt de Hoge Raad. Maar een arts en een hoogleraar filosofie weten zeker dat ze onschuldig is. Wat kunnen ze nog doen?

Door onze redacteur JANNETJE KOELEWIJN in NRC 14 maart 2006

AMSTERDAM, 14 MAART. Een dik boek wordt het, 250 pagina's. Maar dan, denkt Ton Derksen, heeft hij alle argumenten gegeven waarom Lucia de B. geen moordenares kan zijn en ten onrechte door het hof in Den Haag is veroordeeld tot levenslang en tbs met dwangverpleging.

Vanmiddag heeft de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege in Nederland, gezegd dat de zaak tegen Lucia de B. gedeeltelijk moet worden overgedaan door het gerechtshof in Amsterdam. Niet omdat de bewijsvoering tegen haar ondeugdelijk is geweest, maar omdat levenslange gevangenisstraf in combinatie met tbs niet kan. Lucia de B. blijft in de gevangenis.

Ton Derksen, wetenschapsfilosoof en hoogleraar in Nijmegen, is ervan overtuigd dat alle rechters die over Lucia de B. hebben geoordeeld zich vergissen en dat de bewijsvoering niét deugt. De rechters, zegt Ton Derksen, hebben zich laten verleiden door een soort redenering die logisch lijkt, maar dat niet is. Lucia de B. werd veroordeeld omdat er volgens haar collega's in haar bijzijn opvallend veel patiënten dood gingen. Dat kon geen toeval zijn, vonden de rechters. Zij moest wel een moordenares zijn.

Natuurlijk was het geen toeval, zegt Ton Derksen. En Hans Crombag, hoogleraar rechtspsychologie in Maastricht, zegt dat ook. Volgens hen is de zaak tegen Lucia de B. geconstrueerd. Eerst was er een sterfgeval waarvan Lucia de B. de schuld kreeg. Omdat er geen béwijs tegen haar was, werden er andere sterfgevallen bij gezocht.

Was de televisieuitzending van Netwerk over de Schiedammer parkmoord er niet geweest, dan was Ton Derksen zich nooit in Lucia de B. gaan verdiepen. In die uitzending, in september 2005, zeiden forensisch onderzoekers dat justitie DNA-sporen van de echte dader had achtergehouden. De verkeerde dader werd gestraft. De zus van Ton Derksen, Metta de Noo, zei toen dat ze de zaak tegen Lucia de B. moesten gaan onderzoeken.

Metra de Noo, voorheen verpleeghuisarts en nu arts in een psychiatrisch ziekenhuis, had altijd aan de schuld van Lucia de B. getwijfeld. Hoe hadden die sterfgevallen opeens moorden kunnen worden? Sterfgevallen die ook te verklaren waren door de slechte toestand waarin de patiënten verkeerden? En dan toch levenslang? Verschrikkelijk.

In het boek dat nu bijna klaar is, beschrijft Ton Derksen de denkfouten die de rechters volgens hem gemaakt hebben. Maar hij weet dat het daarmee niet zal lukken om de bewijsvoering van de rechters tegen Lucia de B. overgedaan te krijgen. Een verzoek daartoe bij de Hoge Raad kan alleen worden ingediend als er nieuwe feiten zijn. Feiten die de rechters eerder niet kenden en, denkt Derksen, zeer waarschijnlijk tot vrijspraak hadden geleid als ze die wel hadden gekend.

Ton Derksen onderzocht met de hulp van Metra de Noo alle sterfgevallen waarvan Lucia de B. de schuld kreeg op zulke nieuwe feiten. De advocaat van Lucia de B., Stijn Franken, denkt dat er genoeg is om terug te gaan naar de Hoge Raad. Hij denkt dat wat Ton Derksen en Metta de Noo bijvoorbeeld hebben vastgesteld over de digoxine-vergiftiging waaraan het meisje Amber zou zijn gestorven een novum zouden kunnen opleveren. Digoxine-testen in forensisch onderzoek zijn vaak onbetrouwbaar.

Wat als de Hoge Raad dat niet als een nieuw feit ziet, maar alleen als een nieuwe presentatie van een al bekend feit, en straks ook het herzieningsverzoek afwijst?

Dan is er sinds een week een nieuwe mogelijkheid om een zaak te laten heropenen: de commissie Posthumus II, voluit de commissie Evaluatie afgesloten rechtszaken. Daar kunnen politiemensen, medewerkers van het openbaar ministerie of bij het onderzoek betrokken deskundigen zaken waarover de hoogste rechters zich hebben uitgesproken, aandragen voor een nieuwe beoordeling. De commissie is opgericht na alle commotie over de Schiedammer parkmoord. Hoogleraren die over een zaak gepubliceerd hebben kunnen ook zaken' aandragen. Hans Crombag dus, maar ook Ton Derksen. En Stijn Franken, Lucia de B.'s advocaat. Hij is hoogleraar strafrecht in Utrecht. Maar hij zal het niet doen, zegt hij. Hij vindt dat vermenging van functies.

Ton Derksen hoopt dat zijn boek de commissie Posthumus zal kunnen overtuigen van het gebrek aan logica dat er volgens hem in de redeneringen van de rechters zit. En Hans Crombag hoopt dat ook. Hij vindt vooral de manier waarop het schakelbewijs is ingezet zeer betwistbaar. Als tien moorden zonder bewijs vergelijkbaar zijn met één moord met bewijs, dan kan dat ene bewijs ook gelden voor die tien moorden. In de zaak Lucia de B. klopt volgens Derksen en De Noo ook dat ene bewijs niet.

Maar de vraag is of de commissie Posthumus - ondergebracht bij het openbaar ministerie - geïnteresseerd zal zijn in een verhandeling over de menselijke neiging om niet in toeval te geloven en om altijd vuur te vermoeden waar rook is. Een woordvoerder van het openbaar ministerie zegt dat ook de commissie Posthumus zal kijken of er nieuwe feiten zijn. Hoe de rechters geredeneerd hebben, doet er niet toe.

Voor Ton Derksen reden om zijn boek snel te publiceren. Hij wil laten zien, zegt hij, hoe vooringenomen rechters in Nederland kunnen zijn. En hoe het openbaar ministerie hen beschermt.

Wat doet de de commissie Posthumus II ?

Wie denkt dat er in een afgesloten strafzaak ernstige fouten zijn gemaakt, kan sinds vorige week naar de commissie Posthumus 11 gaan, ook wel de commissie afgesloten rechtszaken. Blijkt er genoeg reden voor twijfel te zijn, dan kan een zaak worden heropend.

Posthumus II werd opgericht na een uitzending van het televisieprogramma Netwerk over de Schiedammer parkmoord, vorig jaar september. Het openbaar ministerie bleek bewijzen tegen de dader te hebben achtergehouden voor de rechters. De verkeerde dader werd veroordeeld.

De Tweede Kamer vindt nu dat mensen die denken dat er onschuldigen zijn gestraft ergens terecht moeten kunnen. Ook als de hoogste rechters uitspraak hebben gedaan.

Alleen mensen die betrokken zij geweest bij het strafrechtelijke onderzoek kunnen naar Posthumus II. Mensen van de politie of het openbaar ministerie, of andere deskundigen.

Hoge Raad: straf onjuist

Proces tegen Lucia de B. moet over

Door een onzer redacteuren NRC 14 maart 2006

Rotterdam, 14 maart. De rechtszaak tegen de Haagse verpleegster Lucia de B. moet deels over worden gedaan. De straf klopt niet en er is twijfel over de toerekeningsvatbaarheid. Dat heeft de Hoge Raad vanmiddag gezegd.

Het gerechtshof in Den Haag had Lucia de B. levenslang én tbs gegeven voor zeven moorden en drie pogingen daartoe toen zij als verpleegkundige in vier ziekenhuizen in en om Den Haag werkte. Volgens de Hoge Raad is het niet mogelijk om beide straffen tegelijk op te leggen.

Het hof in Den Haag gaf levenslang en tbs aan Lucia de B. om te voorkomen dat ze ook bij gratieverlening ooit in de maatschappij zou terugkeren.

De advocaten van Lucia de B. vroegen in 2004 de Hoge Raad om de uitspraak van het hof te vernietigen. Ze zeiden dat de bewijsvoering van de moorden niet deugde, dat de straf vreemd was en dat het hof die straf ook niet goed gemotiveerd had.

De Raad, die de zaak nu verwijst naar het hof in Amsterdam, wil ook dat er opnieuw wordt gekeken naar de toerekeningsvatbaarheid. Het hof in Den Haag had besloten dat Lucia de B. volledig toerekeningsvatbaar was toen ze de moorden pleegde. De resultaten van het gedragsonderzoek waren volgens het hof onbruikbaar omdat Lucia de B. bleef ontkennen. Daarom achtte het hof haar toerekeningsvatbaar. De Hoge Raad twijfelt aan de motivering van dat besluit.

De Haagse verpleegkundige Lucia de B. werd op 24 maart 2003 door de rechtbank in Den Haag veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens vier moorden op patiënten en twee pogingen daartoe.

Op 18 juni 2004, ruim een jaar na de eerste uitspraak, werd ze in hoger beroep opnieuw tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Het hof achtte bewezen dat ze zeven moorden had gepleegd en drie pogingen daartoe had gedaan. Haar werd ook tbs met dwangverpleging opgelegd.

Het hof omschreef haar handelingen als „meedogenloos, geraffineerd en planmatig”. In het arrest stond dat zij bewust ernstig zieke, zeer jonge of oude patiënten had uitgekozen om het risico te verkleinen dat iemand „haar snode plannen” zou ontdekken. Zij zou patiënten vergiftigd hebben.

Op 25 oktober 2005 adviseerde de procureur-generaal de Hoge Raad om het verzoek tot vernietiging van de advocaten te verwerpen. Meestal neemt de Hoge Raad een advies van de procureur-generaal over. De Hoge Raad beoordeelt alleen of in een zaak de wet juridisch correct is toegepast en doet geen inhoudelijke uitspraken.

14 maart 2006 NRC

Rechter buigt zich opnieuw over straf Lucia de B.

ANP 14 maart 2006

De zaak van de Haagse verpleegkundige Lucia de B. komt opnieuw voor de rechter. de Hoge Raad heeft de zaak dinsdag teruggewezen naar het gerechtshof in Amsterdam.

Volgens de raad heeft het gerechtshof in Den Haag blijk gegeven van een onjuiste opvatting van het recht door zowel levenslang als tbs met dwangverpleging op te leggen. De andere beslissingen van het hof, waaronder de bewezenverklaring, blijven in stand, aldus de Hoge Raad.

Advocaat A. Franken van de Haagse verpleegkundige Lucia de B. toonde zich dinsdag diep teleurgesteld over de uitspraak van de Hoge Raad. Weliswaar vindt de Hoge Raad dat een gerechtshof opnieuw naar de zaak moet kijken, maar alleen omdat de combinatie van levenslang en tbs niet samengaat. ‘De raad heeft de veroordeling op zich terecht geacht’, aldus Franken.

De B. werd in juni 2004 in hoger beroep veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging voor zeven moorden en drie moordpogingen op patiënten van haar. Volgens het hof maakte De B. slachtoffers onder ernstig zieke kleine kinderen en hoogbejaarden. Als moordwapen zou de vrouw medicijnen in giftige hoeveelheden hebben gebruikt.

Het hof in Den Haag oordeelde dat Lucia de B. zo gevaarlijk is dat ze nooit meer in de samenleving mag terugkeren. Voor het geval ze ooit gratie mocht krijgen, legde het hof niet alleen levenslang, maar ook tbs met dwangverpleging op; dan zou ze in elk geval niet onbehandeld vrijkomen.

De Hoge Raad heeft nu bepaald dat deze straf (levenslang) en deze maatregel (tbs) niet samen kunnen. De Raad meent verder dat het hof in Den Haag zich bij het opleggen van de straf niet had mogen bemoeien met beslissingen op een eventueel toekomstig antwoord op een gratieverzoek. Gratie kan alleen in een Koninklijk Besluit worden genomen, na advies van de rechter.

Doordat de raadsheren al bij het opleggen van de straf voor Lucia de B. rekening hebben gehouden met haar eventuele gratie, heeft het hof ‘zich begeven op een terrein waarop het slechts bevoegd is te adviseren’. En dat adviseren mag pas, benadrukt het hoogste rechtscollege, als er een gratieverzoek is gedaan.

Volgens de advocaat is de waarheid in de zaak-Lucia niet boven tafel gekomen. Vandaar dat hij zich beraadt op een herzieningsverzoek. Zo'n verzoek is mogelijk wanneer in een zaak nieuwe feiten aan het licht komen. Ook kan hij zich wenden tot de commissie-Posthumus, die mogelijke ernstige tekorten in andere afgesloten strafzaken onderzoekt.

Zaak Lucia B opnieuw voor de rechter

Den Haag ANP dinsdag 14 maart

De zaak van de Haagse verpleegkundige Lucia de B. (44) komt opnieuw voor de rechter. De Hoge Raad heeft de zaak terugverwezen naar het gerechtshof in Amsterdam,

Tussen 1997 en 2001 werkte De B. in Den Haag in het Rode Kruisziekenhuis/Juliana Kinderziekenhuis (RKZ/JKZ), Ziekenhuis Leyenburg en het hospitaal van de Scheveningse gevangenis. Als moordwapen zou de vrouw medicijnen in giftige hoeveelheden hebben gebruikt.

De Hoge Raad heeft nu bepaald dat deze straf (levenslang) en deze maatregel (tbs) niet samen kunnen. Levenslang wordt in de regel opgelegd aan veroordeelden die niet geestesziek zijn en derhalve toerekeningsvatbaar zijn. Bij Lucia zijn wel aanwijzingen gevonden voor psychische stoornissen. Omdat zij echter steeds heeft ontkend schuldig te zijn, konden psychologen en psychiaters niet de conclusie trekken dat deze stoornissen iets met haar vermeende misdaden te maken hadden. Ze is dan ook volledig toerekeningsvatbaar verklaard en zou daarom niet in aanmerking komen voor tbs.

14-03-06 drs.J.W.Swaen www.blikopdewereld.nl

Strafoplegging Lucia de B. is 'wanhoopsdaad' hof

Uitgegeven: 20 augustus 2004 11:20

RIJSWIJK - De gecombineerde sanctie - levenslange celstraf entbs - die het gerechtshof in Den Haag in juni heeft opgelegd aan deHaagse verpleegkundige Lucia de B. is een "wanhoopsdaad".Het hof had moeten volstaan met een levenslange gevangenisstraf. Decombinatie met tbs stuit op zowel principiële als praktischebezwaren en kan wettelijk niet door de beugel.
Dat schrijft I. Kruit, als juriste werkzaam voor de NijmeegsePompestichting (onder meer een tbs-kliniek), in het jongste nummervan het Nederlands Juristenblad.

Het hof in Den Haag veroordeelde De B. voor zeven moorden endrie pogingen daartoe op ziekenhuispatiënten. Volgens Kruit is hethof"verblind geraakt door wanhoop over de gepleegde delicten" ende vrees voor herhaling.

Straf

Met de hoogst ongebruikelijke, opgelegde combinatiestraf heeft het hof een extra slot op de deur willen zetten, om te voorkomen dat De B. ooit nog onbehandeld op vrije voeten komt. Kruit noemt de combinatie "onbegrijpelijk en onwenselijk". Levenslang en tbs kúnnen niet worden gecombineerd, de doelen van de celstraf en de tbs-maatregel sluiten elkaar uit. Levenslang streeft definitieve uitsluiting uit de maatschappij na, de tbs is, door behandeling,gericht op terugkeer in de samenleving.

Hof

Het hof heeft bepaald dat de 42-jarige De B. eerst de gevangenisstraf moet uitzitten. Daarmee doorkruist die het De B. wettelijk toekomende recht op behandeling in het kader van een tbs.In de wet staat bovendien dat uitvoering van de tbs-maatregel na het uitzitten van eenderde van de celstraf moet beginnen. Die bepaling laat zich niet combineren met levenslang. "Dit houdtin", schrijft Kruit, "dat na het overlijden van Lucia de B., zi jin aanmerking komt voor plaatsing in een tbs-kliniek".

Het hof heeft geredeneerd dat De B. voortijdig op vrije voeten zou kunnen komen als haar op enig moment gratie zou worden verleend voor de levenslange celstraf. Kruit wijst erop dat De B. ook om gratie kan verzoeken voor de tbs-maatregel. Het ligt voor de hand dat zij dat zal doen. Daarmee vervalt het extra slot op de deur. Het hof heeft dat kennelijk over het hoofd gezien.

Tot slot legt Kruit uit dat de tbs-maatregel niet aan De B. had kunnen worden opgelegd, omdat zij door gedragskundigen (en het hofzelf) volledig toerekeningsvatbaar is verklaard. Alleen personen die niet of in verminderde mate toerekeningsvatbaar zijn verklaard,komen in aanmerking voor tbs.

Lucia de B., die altijd heeft ontkend, heeft tegen het vonnis van het gerechtshof beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad,het hoogste rechtscollege.

< Vorige Volgende >